De signaalfunctie van binnendeuren: de rol van kleur

We hebben inmiddels al aardig wat blogs geschreven over binnendeuren in de utiliteitsbouw. Vaak gaat het dan over de functionaliteiten van binnendeuren, zoals brandwerendheid en geluidwerend, of over het deurontwerp. Waar we hebben het nog niet over hebben gehad is de rol en de functie van de binnendeur in het alledaagse gebruik van een gebouw. Want deuren kunnen niet alleen mooi zijn of voor veiligheid zorgen, maar ook daadwerkelijk een functie hebben in een gebouw. Deuren kunnen namelijk ook iets communiceren, door middel van vormen, bedrukking en bovenal: kleur! In dit blogartikel vertel ik iets over de rol van kleur in architectuur en hoe je de functie van kleuren kunt gebruiken voor binnendeuren.

De rol van kleur in architectuur

In de architectuur is tegenwoordig steeds meer aandacht voor de rol van kleur. En dat is niet zo gek, want kleuren kunnen sterke psychologische stimuli zijn, zowel bewust als onbewust. Door het toepassen van kleuren kun je de gebruikservaring van een ruimte dus sterk beïnvloeden. Op psychologisch gebied, maar ook op symbolisch vlak.
 

Kleur en emotie

Als we het hebben over het psychologische effect van kleur dan hebben we het vooral over het effect van kleur op onze emoties. Door de tijd heen zijn er ideeën ontstaan over welke kleur, welk effect heeft:

• Blauw: geeft het gevoel van positiviteit, vertrouwen en veiligheid. Het wordt vaak gebruikt in commerciële en zakelijke ruimtes, zoals banken en kantoren.
• Geel: beeldt optimisme, nieuwsgierigheid, jovialiteit en een heldere sfeer uit. Het wordt vaak gebruikt in commerciële ruimtes of restaurants om de aandacht van voorbijgangers te trekken.
• Rood: staat voor energie, opwinding en prikkels. Het wordt regelmatig gebruikt in commerciële ruimtes als winkels of fastfoodrestaurants, omdat het een zekere mate van dwang en begeerte uitbeeld.
• Groen: roept rust, sereniteit en welzijn op. Het wordt vaak gebruikt in ruimtes die iets te maken hebben met gezondheid en welzijn, zoals ziekenhuizen en wellness centra.
• Oranje: deze mix van geel en oranje projecteert een idee van intensiteit, creativiteit, euforie en enthousiasme. Het wordt vaak gebruikt in creatieve omgevingen, zoals kantoren, studio's en scholen. In combinatie met blauw wekt het impulsiviteit en vertrouwen op en dus wordt het ook vaak gebruikt in banken en kantoren.
• Violet: brengt welzijn, kalmte en zachtheid over.
   

Signaalkleuren

Kleuren kunnen niet alleen emotioneren, maar ook informeren. We spreken in dat geval van signaalkleuren. Welke signaalfunctie een kleur heeft is afhankelijk van de context, maar er zijn een aantal veelvoorkomende signaalkleuren:

• Rood: duiden van gevaar
• Oranje en geel: opvallen, aandacht trekken
• Groen: veiligheid
• Wit: steriliteit

De kleur van binnendeuren

We weten nu iets over de rol van kleur in architectuur, maar hoe kun je deze kennis inzetten bij het bepalen van de kleur van binnendeuren? Veel utiliteitsgebouwen bestaan uit allerlei ruimtes die allemaal andere functies hebben. Je kunt allereerst bekijken hoe kleur de functie van die ruimte kan ondersteunen. Een behandelkamer in een ziekenhuis moet een gevoel van veiligheid uitstralen, daarbij zou een blauwe deur goed passen. Een klaslokaal moet energievol zijn dus hier zou een oranje deur op zijn plek zijn.

Daarnaast kijk je naar de signaalfunctie van de binnendeuren. De kleur van de binnendeuren kan ruimtes van elkaar onderscheiden of juist met elkaar verbinden. De kleur kan mensen aanmoedigen om ergens naar binnen te gaan of juist ontmoedigen. De kleur kan zorgen dat een deur opvalt, of juist niet opvalt. Bedenk dus wat de functie van een ruimte is en wat de binnendeur over die ruimte zou moeten vertellen. Op basis daarvan kies je een passende kleur.  
 

Toepassingen van gekleurde binnendeuren

Dat klinkt misschien allemaal nog een beetje vaag. Daarom hieronder enkele voorbeelden van de toepassing van gekleurde binnendeuren in verschillende typen utiliteitsgebouwen:

• In een hotelgang zitten natuurlijk heel veel deuren. Zorg dat de belangrijke deuren zoals die naar de trap opvallen door voor een afwijkende kleur te kiezen.
• In een ziekenhuis zijn bepaalde ruimtes wel bestemd voor patiënten en bezoekers, maar bij andere ruimtes wil je die mensen liever buiten houden. Voor die eerste groep ruimtes gebruik je opvallende en stimulerende kleuren voor de deuren, terwijl je voor die tweede groep ruimtes onopvallende of ontmoedigende kleuren gebruikt.
• In een school is het slim om te communiceren met kleur, zeker als kinderen nog niet kunnen lezen. Zo kun je bijvoorbeeld elk klaslokaal zijn eigen kleur geven en deze gebruiken voor de binnendeuren.

Neem alle aspecten van binnendeuren in overweging!

Zo zie je dus dat er zelfs bij de binnendeuren, een klein element in het totale bouwontwerp, al behoorlijk wat afwegingen komen kijken. De kunst is om tot een binnendeur te komen die én voldoet aan alle technische eisen én in het bouwontwerp past én nog iets toevoegt aan de gebruikservaring van een gebouw en de specifieke ruimtes. Ik kan me voorstellen dat je daar wel wat hulp bij kan gebruiken. Wij denken graag met je mee over de beste oplossing voor de binnendeuren in jouw ontwerp!

Bronnen: Archdaily, Architectuur.nl, Wikipedia